تأثیر محلول‌پاشی روی و پتاسیم بر صفات فیزیولوژیک و عملکرد گلرنگ در شرایط تنش خشکی

به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی روی و پتاسیم بر صفات فیزیولوژیک و عملکرد گلرنگ بهاره رقم اصفهان 14، در شرایط تنش خشکی، آزمایشی گلدانی در گلخانه دانشگاه یاسوج در سال 1387 اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. عامل‌های آزمایشی شامل تنش خشکی در چهار سطح (S1: بدون تنش، S2: تنش در مرحله رویشی، S3: تنش در مرحله گلدهی و گرده‌افشانی، S4: تنش در مرحله پرشدن دانه) و محلول‌پاشی در چهار سطح (F1: بدون محلول‌پاشی، F2: محلول‌پاشی آب مقطر، F3: محلول‌پاشی سولفات روی، F4: محلول‌پاشی سولفات پتاسیم) اعمال شد. نتایج نشان داد که در شرایط تنش خشکی در مرحله رشد رویشی، گیاهانی که با عناصر روی و پتاسیم محلول‌پاشی شده بودند، دارای میزان بالاتری از کلروفیل a (2/25 درصد)، پرولین (8/87 درصد) و قندهای محلول کل (5/99 درصد) نسبت به تیمارهای بدون محلول‌پاشی بودند. محلول‌پاشی در تیمار تنش مرحله زایشی باعث افزایش کلروفیل a (26 درصد)، کلروفیل a+b (32 درصد)، پرولین (51 درصد) و قندهای محلول کل (9/26 درصد) شد؛ اما در تیمار تنش مرحله پرشدن، تنها قندهای محلول کل (4/41 درصد) افزایش یافت. محلول‌پاشی روی و پتاسیم عملکرد دانه را در همه تیمارهای تنش، به‌جز تنش مرحله گلدهی و گرده‌افشانی، افزایش داد. به‌طورکلی، هم تنش خشکی و هم محلول‌پاشی روی و پتاسیم سبب افزایش میزان کلروفیل، پرولین و قندهای محلول کل برگ در همه مراحل رشد گلرنگ شدند. در پایان نیز عملکرد دانه گیاه در گیاهان تحت تنش کاهش یافت؛ اما با محلول‌پاشی روی و پتاسیم افزایش نشان داد. بنابراین محلول‌پاشی این دو عنصر، با افزایش غلظت اسمولیت‌هایی از جمله قندهای محلول و پرولین و در نتیجه کمک به حفظ فشار اسمزی در سلول‌ها، در تحمل تنش خشکی به گیاه کمک کرد.